Urkunde Nr. 3193 aus Band VI

Seite im UB:

61-63 ^a)

Heute in:

Vatikanstadt, Vatikanisches Archiv [Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum, Archivio Segreto Vaticano]

Druckvorlage:

nach anderem Urkundenbuch mit Quellennachweis

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

3193

Mantua 1459 Oktober 11 Papst Pius II. trägt dem Bischof von Grosswardein und den dortigen Pröpsten auf, die Ausschreitungen der Hermannstädter Bürger gegen den früheren Vizekanzler Albert, jetzt Bischof von Tschanad, zu untersuchen und abzuurteilen. [S. 62]

Pius episcopus et cetera venerabili fratri . . . episcopo Varadiensi, et dilectis filiis maioris ac beatae Mariae virginis de castro Varadiensium ecclesiarum praepositis salutem et cetera. Iustis et honestis petentium votis libenter annuimus eaque favoribus prosequimur opportunis. Exhibita siquidem nobis nuper pro parte venerabilis fratris nostri Alberti episcopi Chanadiensis petitio continebat, quod ipse tunc praepositus Agriensis et vicecancellarius bonae memoriae Ladislai regis Hungariae cum pro tractanda concordia inter ipsum regem et dilectam filiam illustrem mulierem Elizabeth relictam quondam Johannis de Hunyad olim regni Hungariae gubernatoris et alios destinatus ab eodem rege fuisset, quidam Oswaldus, magister civium, ac Ladislaus Parvus iudex, Melchior Aurifaber, Laurentius Turold, Nicolaus Rewson, Stephanus Agatha, Petrus Mulnar, Bartholomäus Nyrew, Petrus Buznar, Bartholomäus Pictor, Johannes Feder, Georgius Gerhard, Antonius Magar, Paulus Chnwner, Stephanus Flazner, Luduregh medicus, Nicolaus Sygler de Megyes, Thomas Aurifaber, Nicolaus Sellipar, Benedictus Brathon et multi alii incolae et habitatores oppidi Cibiniensis numero sexingenti et ultra nomine communitatis eiusdem oppidi lanceis, ballistis et arcubus in ipsum et eius familiam et societatem irruerunt et ipsum extra portam repertum ac eius familiam captivos duxerunt et distractis ac eorum rebus per vim ablatis quatuordecim diebus captos tenuerunt et quondam Johannem Nadebon praefatae Elizabeth familiarem cum uno famulo eiusdem Johannis, qui pro conductione oratoris dati fuerunt particulatim mutilarunt et interfecerunt necnon unum etiam ex notariis regis tunc cum praefato episcopo existentem in horribiles carceres detruserunt, qui ex fetore carceris infectus octava die expiravit, poenas a iure in talibus promulgatas temerarie incurrendo. Quare pro parte dicti episcopi nobis fuit humiliter supplicatum ut ne tot delicta remaneant impunita, super hiis opportune providere de benignitate apostolica dignaremur. Nos igitur praemissa diligenter animadvertentes ac ne malefactores huiusmodi in eorum malicia glorientur et ut ecclesiastica libertas in suo iure conservetur quantum cum deo possumus providere volentes discretioni vestrae per apostolica scripta committimus et mandamus, quatenus vos vel duo aut unus vestrum summarie, simpliciter et de plano sine strepitu et figura iudicii vocatis omnibus quorum interest et causa cognita ex officio ac per inquisitionem, quatenus publicum interesse ecclesiasticum concernit et per accusationem dicti episcopi quoad iniurias, damna et interesse de praemissis informetis. Et si ea vera esse reppereritis aut alter vestrum reppererit, contra praefatos omnes et singulos sua communiter vel divisim interesse putantes et in executione nominandos ad declarationem excommunicationis aut eius denuntiationem et ad condemnationem poenarum et punitionem huiusmodi criminum apostolica auctoritate procedatis ac prout iuris fuerit faciendum eadem auctoritate decernatis seu alter vestrum procedat et decernat facientes, quod decreveritis aut alter vestrum decreverit per censuram ecclesiasticam firmiter observari. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia, odio vel timore subtraxerint simili censura, appellatione cessante, compellatis testimonium veritatis perhibere. Volumus autem, quod si ab aliquo seu aliquibus a sententia vestra aut alicuius vestrum ad nos sedem apostolicam aut alium quemcumque appellari contigerit, quod appellatio huiusmodi ad venerabilem fratrem nostrum Dyonisium tituli saneti Ciriaci in thermis presbiterum et Johannem sancti Angeli diaconum cardinales in regno Hungariae sedis apostolicae legatos seu alterum ipsorum tenore praesentium devolvatur et alter dictorum cardinalium appellationis causam huiusmodi cognoscat et unica sententia terminet, a qua nulli partium [S. 63] liceat appellare ac debito fine decidat et exequatur. Nos enim vobis et cuilibet vestrum ac etiam eisdem cardinalibus, si a sententia vestra aut alicuius vestrum appellari contigerit, omnes praefatos malefactores et iniuriatores corrigendi, puniendi et castigandi ac omnia et singula super praemissis et quolibet praemissorum quae vobis aut alteri vestrum videbuntur aut eisdem cardinalibus, si a vobis aut aliquo vestrum ut praefertur, appellatum fuerit agendi, faciendi, disponendi et exequendi plenam et liberam auctoritate praefata harum serie concedimus facultatem. Non obstantibus tam piae memoriae Bonifacii papae VIII. praedecesoris nostri, quibus cavetur ne quis extra suam civitatem vel diocesim nisi in certis exceptis casibus et in illis ultra unam dietam a fine suae diocesis ad iudicium evocetur, seu ne iudices a sede deputati praedicta aliquos ultra unam dictam a fine diocesis eorundem trahere praesumant, dummodo ultra duas dietas aliquis auctoritate praesentium non trahatur, quam aliis apostolicis constitutionibus contrariis quibuscumque. Aut si iniuriatoribus praedictis vel quibusvis aliis communiter vel divisim a dicta sit sede indultum, quod interdici, suspendi vel excommunicari aut extra vel ultra certa loca ad iudicium evocari non possint per literas apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Datum Mantuae, anno et cetera MCCCCLIX, quinto Idus Octobris, anno secundo.


a) Seitenumbruch nach Kopfregest.^{^}