Urkunde Nr. 1936 aus Band IV

Seite im UB:

196-201 ^a)

Heute in:

Hermannstadt, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Sibiu a Arhivelor Naţionale ale Romȃniei]

Heutige Signatur:

Sammlung Brukenthal [Colecţia Brukenthal] (Inventar 80-125)

Druckvorlage:

nach Original

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

1936

Rom 1423 Mai 21 Hartung von Cappel, päpstlicher Auditor, erteilt allen Geistlichen der Graner Diözese den Auftrag, Dokumente, die der Salzburger Pfarrer Caspar zur Wiederaufnahme seines Prozesses gegen den Pfarrer von Stolzenburg benötigt, über Verlangen im Original oder in beglaubigter Abschrift auszufolgen.

Hartungus¹⁾ de Cappel decretorum doctor, thesaurarius ecclesiae Hildesemensis, domini nostri papae capellanus et ipsius sacri palatii apostolici causarum et causae ac partibus infra scriptis ab eodem domino nostro papa auditor specialiter deputatus universis et singulis dominis abbatibus, prioribus, praepositis, decanis, archidiaconis, scholasticis, cantoribus, custodibus, tam cathedralium quam collegiatarum canonicis parochialiumque ecclesiarum rectoribus ac locatenentibus eorundem plebanis, viceplebanis, capellanis curatis et non curatis ceterisque presbyteris, clericis, notariis et tabellionibus publicis quibuscumque per civitatem et diocesim Strigoniensem ac alias ubilibet constitutis et eorum cuilibet, ad quem vel ad quos praesentes nostrae literae pervenerint, salutem in domino et mandatis nostris huiusmodi immo verius apostolicis firmiter obedire. Noveritis quod nuper sanctissimus in Christo pater et dominus noster, dominus Martinus divina providentia papa quintus quandam commissionis sive supplicationis cedulam nobis per certum suum cursorem praesentari fecit, quam nos cum ea qua decuit reverentia recepimus sub tenore. Beatissime²⁾ pater, dudum sacrosanctae et generali synodo Constanciensi pro parte quondam Nicolai, dum viveret rectoris parochialis ecclesiae de Sallisfodio Strigoniensis diocesis, inter alia exposito, quod cum dudum in causa sibi per quendam Michaelem asserentem se rectorem parochialis ecclesiae in Stolczenberg eiusdem diocesis super nonnullis decimis ac rebus aliis tunc deductis et earum occasione mota et coram certo auditore causarum palatii apostolici diutius ventilata ipse Michael quandam praetensam diffinitivam sententiam adiudicatoriam una cum condemnatione fructuum et expensarum pro se et contra dictum quondam dominum Nicolaum reportasset et super executione praetensae sententiae huiusmodi, quae nulla provocatione suspensa in rem transivit iudicatam ac restitutione decimarum necnon satisfactione expensarum praedictarum, quae quidem expensae ad certam florenorum summam taxatae dicebantur, ab eadem sacrosancta et generali synodo Constanciensi literas ad decanum ecclesiae Patauiensis et certos alios suos in hac parte collegas sub certa forma impetrasset subiunctoque, [S. 197] qualiter praefatus quondam Nicolaus pro eo, quod ipsius procurator ad eandem causam constitutus, illam defendere ac iura et munimenta sibi pro parte dicti Nicolai exhibita et pro eodem in huiusmodi causa facienda, quae se perdidisse asseruit in causa producere praetermisit, eandem praetensam diffinitivam sententiam contra se reportasset, quae etiam procuratoris praefati ab illa appellare non curantis causante negligentia in rem ut praemittitur transivit iudicatam de iure quoque Nicolai et non iure Michaelis praedictorum in huiusmodi causa constare posset evidenter, eadem synodus Constanciensis ad supplicationem dicti quondam Nicolai venerabili viro domino Johanni Witich canonico Albensi per scripta sua mandavit, quatenus vocatis Michaele praedicto et aliis qui forent evocandi si et postquam per eundem Nicolaum dictae praetensae sententiae peritum fuisse ac ut praefertur de huiusmodi iure Nicolai et non iure Michaelis praefatorum constaret ipsum Nicolaum ad appellandum a dicta praetensa diffinitiva sententia restitueret et si eandem restitutionem per cum fieri contingeret auditis hincinde propositis, quod canonicum foret appellatione remota decerneret et alia faceret prout in literis eiusdem sanctae synodi sub dato Constanciae septimo Idus Septembris¹⁾ anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo decimo septimo apostolica sede vacante desuper confectis plenius continetur. Cum autem pater beatissime praefatus quondam Nicolaus, antequam ipse dictas literas synodi Constanciensis praefato domino Johanni canonico Albensi et commissario praesentasset, diem suum clauserit extremum et sic per eius obitum, huiusmodi dicta parochiali ecclesia de Sallisfodio vacante, devotus orator vester Caspar Rod presbyter, modernus rector eiusdem ecclesiae de Sallisfodio illam canonice sibi collatam exstiterit assecutus, prout eam tenet et possidet de praesenti et per consequens, sua maxime intersit, causam restitutionis et alia praemissa prosequi, ne igitur propter obitum ipsius quondam Nicolai dictae literae restitutionis suo frustrentur effectu, neve etiam propterea ecclesia ipsa de Sallisfodio in iuribus suis detrimentum patiatur, pro quibus etiam recuperandis ipse dominus Caspar modernus rector de iure est astrictus, recurritur ad pedes sanctitatis vestrae pro parte dicti Casparis moderni rectoris et humiliter supplicatur, quatenus literarum restitutionem etiam si praefato domino Johanni canonico Albensi fuerint praesentatae omniumque aliorum praemissorum tenores et status praesentibus pro sufficienter expressis habendos alicui ex venerabilibus et circumspectis viris dominis dicti palatii causarum apostolici auditoribus committere dignemini et mandare, ut in vim dictarum literarum restitutionis praefatum dominum Casparem modernum rectorem ad causam huiusmodi eiusque prosecutionem admittat ac in eadem procedat ad restitutionem et alia in eis contenta et quae praefatus dominus Johannes Wittich canonicus Albensis fecisset et facere potuisset, si illi dictus quondam Nicolaus [S. 198] dum viveret literas ipsas praesentasset et illarum effectum prosecutus fuisset, etiam perinde ac si ipsae literae per dictum dominum Casparem et pro eo impetratae dictoque domino auditori directae fuissent et essent cum potestate, dictum Michaelem omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putandos in Romana curia, extra et ad partes totiens quotiens opus erit citandi ac praemissa eis et aliis de quibus videbitur intimandi, praemissis omnibus et singulis necnon iuribus et consuetudinibus apostolicis, stilo palatii quodque causa et causae huiusmodi non sint forsan ad dictam curiam legitime devolutae neque in ea de iuris necessitate tractandae seu etiam finiendae et aliis in contrarium faciendis non obstantibus quibuscumque. In fine vero dictae commissionis sive supplicationis cedulae scripta erant de alterius manus litera, superiori literae ipsius cedulae penitus et omnino dissimili et diversa, haec verba videlicet: De mandato domini nostri papae¹⁾ audiat magister Hartungus, citet et admittat ut petitur et iustitiam faciat. Cuiusquidem²⁾ commissionis vigore, citatione cum inhibitione pro parte honorabilis viri domini Casparis Rod presbyteri, moderni rectoris parochialis ecclesiae de Sallisfodio Strigoniensis diocesis principalis, in dicta nobis facta et praesentata commissione principaliter nominati, contra et adversus quendam dominum Michaelem, assertum rectorem parochialis ecclesiae in Stolczenberg eiusdem diocesis ex adverso principalem, in eadem nobis facta et praesentata commissione ex adverso principaliter nominatum omnesque alios et singulos sua communiter vel divisim interesse putandos extra Romanam curiam et ad partes, per nos in forma solita et consueta decretis et concessis, tandem constitutus coram nobis videlicet die et hora infrascriptis praefatus dominus Caspar Rod principalis, principaliter pro se ipso nobis exposuit cum querela, quod nonnulli domini praelati, iudices, officiales, collegia, capitula, notarii, tabelliones publici aliaeque personae ecclesiasticae et saeculares dictae civitatis et diocesis Strigoniensis et alibi constituti penes se habent et detinent ac habentes sciunt et detinentes in eorum cistis, scrineis, custodiis, notis, protocollis, registris sive manualibus certa iura, acta, literas, scripturas, privilegia, instrumenta et munimenta causam seu causas huiusmodi tangentes et tangentia, pro cognitione causae huiusmodi necessarias et necessaria et sine quibus de praesentis causae meritis nullatenus posset constare. Quapropter fuimus per eundem dominum Casparem principalem cum instantia debita requisiti, quatenus sibi de opportuno remedio providere literasque compulsorias extra Romanam curiam et ad partes in forma solita et consueta decernere et concedere dignaremur. Nos igitur Hartungus auditor praefatus attendentes, requisitionem huiusmodi fore iustam et consonam rationi quodque iusta petenti non est denegandus assensus et quod boni iudicis sit cuncta rimari, ne occasione occulta-¹⁾ [S. 199] tionis iurium partium hincinde ius earundem valeat deperire, idcirco auctoritate apostolica nobis in hac parte commissa vos omnes et singulos supradictos et vestrum quemlibet tenore praesentium requirimus et monemus primo, secundo, tertio et peremptorie vobis nihilominus et vestrum cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub poenis infrascriptis districte praecipiendo mandantes, quatenus infra sex dierum spatium, postquam pro parte dicti domini Casparis principalis vigore praesentium super hoc fueritis requisiti seu alter vestrum fuerit requisitus, immediate sequentium, quorum sex dierum duos pro primo, duos pro secundo et reliquos duos dies vobis universis et singulis pro certo et peremptorio termino ac monitione canonica assignamus, ita tamen, quod in his exsequendis unus vestrum alterum non exspectet nec unus pro alio se excuset, praefatos dominos praelatos, iudices, officiales, collegia, capitula, notarios et tabelliones publicos aliasque personas ecclesiasticas et saeculares et loca per exhibitorem praesentium vobis nominandos, nominandas et nominanda personaliter accedatis seu alter vestrum accedat eosque nihilominus auctoritate praefata requiratis et moneatis, quos nos etiam tenore praesentium requirimus et monemus ac eis et eorum cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub poenis infrascriptis districte praecipiendo mandetis, quatenus infra duodecim dierum spatium, post requisitionem et monitionem vestras huiusmodi immediate sequentium, quorum duodecim dierum quatuor pro primo, quatuor pro secundo et reliquos quatuor dies ipsis et eorum cuilibet pro tertio et peremptorio termino ac monitione canonica assignetis ut nos etiam eisdem assignamus, dicta iura, acta, literas, scripturas, privilegia, instrumenta et munimenta quaecumque causam seu causas huiusmodi tangentes et tangentia originaliter seu eorum vera transsumpta in eorum formis originalibus aut ex eorum notis, registris et manualibus vel ex originalibus huiusmodi in publicam formam redactas et redacta vel sigillis authenticis sigillatas aut alias sub talibus modo et forma, quod eis in Romana curia et alibi in iudicio et extra valeat merito fides plenarie adhiberi, nihil addendo, minuendo aut mutando, quod facti substantiam immutet aut variet intellectum, dicto domino Caspari principali seu eius legitimo procuratori vel praesentium exhibitori sine contradictione et difficultate quibuslibet tradant et assignent nobis vel alteri interim loco nostri forsan surrogando auditori ad Romanam curiam deferendo, satisfacto primitus illi vel illis, cui vel quibus fuerit satisfaciendum de salario eorum competente. Quod si aliqui dicta iura sive munimenta in abscondito aut alias contra dicti domini Casparis principalis vel procuratoris sui voluntatem quomodolibet detineant aut habentes sciunt et detinentes, detentores ipsos ad tradendum et habere scientes ad revelandum huiusmodi iura sive munimenta dicta auctoritate nostra immo verius apostolica per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compellatis. Diem vero requisitionis et monitionis vestrarum huiusmodi et quanta fides dictis [S. 200] instrumentis, iuribus, actis sive munimentis fuerit adhibenda et quidquid in praemissis vobis occurrerit relatione dignum nobis per vestras patentes literas sigillis authenticis sigillatas aut publicum instrumentum harum seriem seu designationem in se continens sive continentes remissis praesentibus quanto citius poteritis fideliter intimare curetis. Quod si forte praemissa omnia et singula, prout ad vos et eos ac vestrum et eorum quemlibet pertinet, non adimpleveritis seu adimpleverint cum effectu ac mandatis et monitionibus nostris huiusmodi immo verius apostolicis non parueritis seu paruerint aut aliquid in contrarium feceritis seu fecerint per vos, se, vel alium seu alios, publice vel occulte, directe vel indirecte, quovis quaesito colore, singulariter in singulos contradictores in hac parte et rebelles ex nunc prout ex tunc, dicta monitione canonica praemissa, excommunicationem in capitula vero et collegia quaecumque in his delinquentia, suspensionem a divinis et in ipsorum delinquentium ecclesias et monasteria interdicti sententias ferimus in his scriplis et etiam promulgamus, absolutionem vero omnium et singulorum qui praefatas nostras sententias aut earum aliquam incurrerint quoquomodo nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In¹⁾ quorum¹⁾ omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum praesentes literas sive praesens publicum instrumentum huiusmodi nostras literas compulsorias in se continentes sive continens exinde fieri et per notarium publicum nostrumque et huiusmodi causae coram nobis scribam infrascriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli insimul appensione communiri. Datum et actum Romae apud sanctum Petrum in palatio causarum apostolico in quo iura reddi solent, nobis inibi mane, hora causarum ad iura reddenda pro tribunali sedentibus, sub anno a nativitate domini millesimo quadringentesimo vicesimo tertio, indictione prima, die vero veneris vicesima prima mensis Maii, pontificatus praefati domini nostri domini Martini divina providentia papae quinti anno sexto, praesentibus ibidem discretis viris magistris Henrico de Cappel, Henrico Lupi et Hermanno Wynen de Borken notariis publicis scribisque nostris, clericis Maguntinensis et Monasteriensis diocesis testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.

(Notarzeichen.) Et ego Wilhelmus Rabbe clericus Monasteriensis diocesis publicus apostolica et imperiali auctoritatibus notarius ac reverendi patris domini Hartungi auditoris praefati et causae huiusmodi coram eo scriba, quia dictarum literarum compulsoriarum petitioni et decreto omnibusque aliis et singulis praemissis, dum ut praemittitur agerentur et fierint una cum praenominatis testibus praesens interfui eaque sic fieri vidi et audivi, ideo praesens publicum instrumentum [S. 201] per alium scriptum exinde confeci, subscripsi, publicavi et in hanc formam publicam redegi signoque et nomine meis solitis et consuetis una cum appensione sigilli eiusdem domini auditoris consignavi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum.


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-2 auf S. 196, 1 auf S. 197, 1-2 auf S. 198, keine auf S. 199, 1 auf S. 200.^{^}
[S. 196]
1) Verlängerte Schrift.^{^}
2) Kleine verlängerte Schrift. ^{^}
[S. 197]
1) September 7.^{^}
[S. 198]
1) ppa [Abkürzungsstrich über Wortanfang].^{^}
2) Kleine verlängerte Schrift. ^{^}
[S. 200]
1) In kleiner verlängerter Schrift. [2x]^{^}