Urkunde Nr. 61 aus Band I

Seite im UB:

52-53

Heute in:

Vatikanstadt, Vatikanisches Archiv [Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum, Archivio Segreto Vaticano]

Heutige Signatur:

Reg. Vat. (Registra Vaticana) Nr. 15, fol. 92 recto et verso, Eintrag Nr. 60.

Druckvorlage:

nach (zeitgenössischem) Registereintrag

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

61

Rom im Lateran [1231] April 30 Papst Gregor IX. ermahnt König Andreas II., dem deutschen Orden das Burzenland wieder zu verleihen.

Gregorius episcopus . . . . . carissimo in Christo filio Andreae illustri regi Ungariae salutem . . . . . Etsi nil praestare possumus domino nisi sua, qui iuxta dispositionis propriae beneplacitum omnibus, quod sunt et habent, gratis impendit, possumus tamen sibi gratüicari de suo hiis, qui eius obsequio sunt ascripti, gratiam exhibendo certi, quod dum eis temporalia ministramus, nobis comparamus aeterna. Unde non est quare quis debeat haesitare tali reddere creditori, qui se pro redditis constituens debitorum semper retribuit potiora. Sed quisque iuxta consilium sapientis dare debet altissimo secundum donatum ipsius, ut cui multum est, tribuat abundanter, ne parce seminans, parce metat. Quare in largitionibus pietatis immensitas optima est mensura, hiis praesertim, qui a domino recepisse noscuntur immensa. [S. 53] Verum sí quispiam pie data, contraria plenitudine¹⁾ detrectaret, quasi serio divinam provocaret offensam et contra se corda hominum et labia commoveret, iam rem alienam invito domino contrectando. Sane dilecti filii . . magister et fratres domus hospitalis sanctae Mariae Theutonicorum Jerosolimitani humili nobis et instanti conquestione monstrarunt, quod cum tu eorum domui terram Borze pia liberalitate donasses, sicut in privilegiis tuis perspeximus plenius contineri, ipsi pro colenda et munienda terra eadem, per quam Cumanis²⁾ regnum Ungariae multipliciter perturbantibus frequens introitus et exitus habebatur numerosam pecuniam expenderunt, ibi cum multo labore ac proprii effusione cruoris quinque castra fortia construendo. Sed licet tu eis terram abstulisses eandem, ipsam tandem restituisti postmodum ut debebas, quin etiam pro recompensatione damnorum ipsis partem Comaniae ultra montem nivium contulisti. In qua cum dicti magister et fratres castrum munitissimum construxissent, Cumani perterriti et dolentes ademptam sibi ingressus et exitus facultatem, congregata ingenti multitudine bellatorum, fratres inibi commorantes hostiliter aggressi fuerunt, sed domino propitiante devicti, confusi et reveriti destiterunt, quin etiam quidam ex illis dictis fratribus se reddentes, cum uxoribus et parvulis ad baptismi gratiam convolarunt. Tu vero terram ipsam ingrediens cultamque prospiciens fratres de terra, eis per sedem apostolicam confirmata et sub eius protectione suscepta, per violentiam expulisti non absque Romanae ecclesiae iniuria manifesta, cum eadem terra nullum praeter Romanum pontificem habens episcopum vel praelatum, eidem ecclesiae duas marcas auri pro censu solveret annuatim. Et quamvis piae memoriae Honorius papa praedecessor noster ac nos postmodum pluries tibi affectuosas preces et monita diligentia direxerimus, ut eis terram ipsam liberaliter redderes, nequaquam tamen fuimus exauditi, quin potius idem magister ad praesentiam tuam in spe vocatus accedens frustratus rediit, fatigatus multis laboribus et expensis, alias domo sua propter hoc attrita variis et enormibus detrimentis. Ne igitur inexorabilis videaris, si quod absit, seductus pravis suggestionibus malignorum reddere renuas, quae non potes salva conscientia retinere, serenitatem regiam rogamus, monemus et hortamur in domino, in remissione tibi peccaminum iniungentes, quatenus conscientiae ac famae tuae salubriter consulens, cum peccatum minime remittatur, nisi restituatur ablatum, eisdem magistro et fratribus restituas terram ipsam, de damnis et irrogatis iniuriis satisfactionem congruam impendendo, ita quod veritati verax existens, te illi reddas placidum et acceptum, qui acceptos provehit in salutem, et nos tibi constituamur exinde non immerito debitores. Datum Laterani, II. Kalendas Maii, pontificatus nostri anno quinto.


1) Vorlage: penitudine.^{^}
2) Vorlage: Cumanum.^{^}