Urkunde Nr. 88 aus Band I

Seite im UB:

80-81

Heute in:

Gran, Primatialarchiv [Prímási Levéltár Esztergom]

Heutige Signatur:

Acta radicalia, Lade A, Fasz. I, Nr. 4-5.

Druckvorlage:

nach anderem Urkundenbuch mit Quellennachweis

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

88

1256 Dezember 16 König Bela IV. bestätigt dem Erzbisthum Gran die demselben von den ungarischen Königen verliehenen Rechte und Freiheiten.

Bela dei gratia Hungariae, Dalmaciae, Croaciae, Ramae, Seruiae, Galliciae, Lodomeriae Comaniaeque rex omnibus Christi fidelibus, ad quos praesens scriptum pervenerit, salutem in omnium salvatore. Etsi petitiones iustas singulorum ex officio celsitudinis regiae tenemur admittere, maxime tamen eorum debemus precibus inclinari, per quos praecipue coronae nostrae insignia extolluntur. Proinde ad universorum tam praesentium quam posterorum notitiam harum serie volumus pervenire, quod accedens ad nostram praesentiam venerabilis in Christo pater Benedictus eadem gratia archiepiscopus sanctae matris ecclesiae Strigoniensis proposuit nobis querulose, quod cum eadem ecclesia Strigoniensis a prima sui fundatione multis libertatibus, beneficiis diversis pluribusque privilegiis exemptionis super omnes ecclesias cathedrales totius regni Hungariae, velut omnium ecclesiarum primas, sit decora, a sede etiam apostolica et a sanctis regibus nostris progenitoribus gloriosis donis mirabiliter fulcita, specialiter super eo, quod nullus iudicum curiae nostrae, palatinorum, baronum et comitum¹⁾ quorumlibet comitatuum cives, nobiles exercituantes, conditionarios, hospites, rusticos, villanos, inquilinos, eidem ecclesiae Strigoniensi subiectos, possit vel valeat iudicare, nec descensus facere violentos super ipsos, vel collectam exigere nomine regio aliqualem; similiter in decimis percipiendis regalium proventuun ex parte Siculorum et Olacorum, in pecudibus, pecoribus et animalibus quibuslibet, exceptis terragiis Saxonum, sed ex parte Olacorum etiam ubique et a quocumque provementium, in regno Hungariae persolvi consuetorum, nec non super decimis exigendis de urbaris, regi persolutis et exactis in quibuslibet argentifodinis et aurifodinis. Item de lucro camerae quod dicari in regno Hungariae est constitutum, salvo eo, quod de qualibet marca in camera, ubi denarii cuduntur, unum pondus argenti fini sibi persolvi deberet nomine suae ecclesiae et quod ferramenta cudentia et sculpta non alias servari deberent, nisi sub hominis ipsius custodia, ad hoc per eum deputati. Nunc autem quidam iudices regni nostri et collectores censuum nostrorum ac exactores urbararum, necnon comites camerarum nostrarum sibi et ecclesiae suae fraudem facere conarentur, occupando, iurisdictionem prorogando, solutionem quandoque diminuendo. Super quibus omnibus a nobis iustitiam sibi fieri postulavit et sanctam Strigoniensem ecclesiam in suis [S. 81] iuribus et libertatibus indemnem et illaesam conservari, ac omnia praemissa et singula munimine duplicis sigilli nostri in formam privilegii consignari, ne in posterum per quemcumque posterorum seu successorum nostrorum eiusdem ecclesiae libertas valeat aliqualiter impugnari. Nos igitur deum prae oculis habendo, salutem animae nostrae et progenitorum nostrorum consequi volentes, consideratis etiam iustis petitionibus praefati domini Benedicti archiepiscopi Strigoniensis fidelis nostri pro eadem ecclesia sancta matre nostra, a qua nos sumus et nostri progenitores fuerunt coronati, uncti et regium honorem consecuti et adepti, quae etiam nobis et nostris successoribus, corde humiliatis, transgressis divinis mandatis, absolutionis beneficium et remissionem peccatorum vice dei impertitur, ac infideles nostros et sanctae coronae per censuram ecclesiasticam arcet et compellit ad nobis et sanctae coronae obediendum, cui nedum sua iura illaesa debemus conservare, ab antiquo a sanctis regibus, nostris progenitoribus, condonata et obtenta pacifice usque modo et possessa ac a sancta sede Romana confirmata; verum etiam a nostra regia benignitate, ipsius ecclesiae Strigoniensis excellentia considerata, ampliora condonare, cui quidem ecclesiae gratuita pietate sumus allegati; omnia praemissa universaliter et singillatim tam super libertatibus quam etiam super exactione decimarum de omnibus superius annotatis, habito tractatu et deliberatione matura cum omnibus praelatis, baronibus et comitibus nostris, de consensu eorundem et ex certa scientia edocti, perpetuo valitura confirmatione roboramus, imponentes omnibus nostratibus, quod in praemissis libertatibus videlicet et decimationibus tam animalium quam urbararum et lucro camerae, necnon ponderibus exigendis et custodia ferramenti camerarum nostrarum non praesumant in aliquo ipsam sanctam matrem nostram ecclesiam Strigoniensem aut suos officiales molestare vel etiam defraudare. Si qui autem molestare seu defraudare praesumpserit, poena debita eos puniemus, ne mercede aeternali, quam speramus obtinere, propter offensam ipsorum carere valeamus. In cuius rei testimonium firmitatemque perpetuam praesentes concessimus literas duplicis sigilli nostri munimine roboratas. Datum per manus dilecti nostri et fidelis magistri Smaragdi Albensis ecclesiae praepositi, aulae nostrae vicecancellarii, anno domini M^o. CC^o. L^o. VI^o., XVII^mo Kalendas Januarii, regni autem nostri anno XX^mo II.


1) Vorlage: comituum.^{^}