Urkunde Nr. 1057 aus Band II

Seite im UB:

449-452 ^a)

Heute in:

Hermannstadt, Staatsarchiv [Direcţia Judeţeană Sibiu a Arhivelor Naţionale ale Romȃniei]

Heutige Signatur:

Urkundensammlung [Colecţia de documente medievale], Serie U. I (Inventar 25), Nr. 34.

Druckvorlage:

nach Original

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

1057

Hermannstadt 1376 November 9 Die sieben Stühle vereinbaren mit Zustimmung der Gewerbsleute und unter dem von König Ludwig I. anbefohlenen Beirate des Bischofs Goblinus und des Kastellans Johann Satzungen für die Zünfte in Hermannstadt, Schässburg, Mühlbach und Broos.

Nos seniores iudices, consules, cives et provinciales universi de septem sedibus terrae Transsiluanae memoriae commendamus tenore praesentium praesentibus et futuris quibus expedit universis, quod universis fraternitatibus mechanicorum nostrorum per gratiam serenissimi principis domini Lodouici regis Vngariae, Poloniae, Dalmaciae et cetera domini nostri naturalis gratiosissimi de novo restitutis et concessis sanis maturisque deliberationibus et consiliis praehabitis de voluntate et pleno consensu omnium mechanicorum nostrorum, de specialibus etiam praecipue ordinationibus et informationibus reverendissimi in Christo patris domini Goeblini episcopi Transsiluani ac nobilis viri domini Johannis domini de Scharpenek castellani castri Lanzcron vocati per ipsos eosdem dominos secundum commissum regium factis communi bono, aequitati et commodis universorum intendentes multas mechanicorum nostrorum constitutiones et consuetudines antiquas et malas abolentes infra scriptas constitutiones et ordinationes pro singulis fraternitatibus mechanicorum in Cibinio, Castroschez, Muelnbach et Warasio existentium et futurorum duximus ordinandas videlicet, quod in qualibet fraternitate singulis annis infra octavam festi nativitatis domini¹⁾ duo magistri eligantur, qui iurabunt, quod civitati et provinciae aequitatem in eorum artificio teneant, quod nullam iniustitiam prohibitam in eorum fraternitate per eos scitam nec amicitiae nec favoris nec muneris ratione permittant nec impunite transeant, quod nec etiam quemquam innocentem odii causa perturbent. Illi etiam magistri proximis colloquiis civium et provincialium suae sedis post singula quatuor tempora praesentes intersint, ut si qui fuerint defectus communis populi aut mechanicorum ibidem proponantur, emendentur pariter et suppleantur. Quod etiam quilibet mechanicus opus suum qualitercumque bene voluerit operandi, singula suo operi et artificio attinentia et necessaria quantum voluerit et poterit pro se solo absque alterius vel aliorum societate emendi, de opere suo quantumcumque voluerit et poterit operandi, foro exponendi et vendendi tam in domo quam in foro, [S. 450] servosque et iuvenes pro labore suo quotcumque voluerit habendi liberam habeat facultatem. Item quod nullus mechanicus quemquam pro debito, quo sibi tenetur, quoquomodo impignoret nec alium mechanicum eidem laborare prohibeat, sed potius debitum suum iudiciario repetat et inquirat processu. Item quod nullus mechanicus duas aut plures artes mechanicas exercere debeat, sed quilibet eorum plura artificia sciens ex his unum exercendum quod voluerit eligat, aliaque artificia sub poena viginti marcarum fini argenti modo infra scripto persolvendarum perpetue dimittat. Item quicumque aliquem advenam mechanicum de crimine aliquo aut infamia accusaverit ipsum per hoc de fraternitatis consortio volens impedire, idem accusator tale crimen aut infamiam talem contra eundem accusatum probare teneatur propriis suis laboribus et expensis, quod si probare non poterit, tunc poenam culpae talis criminis aut infamiae condignam patiatur. Nullus etiam advena pro ostensione honestatis et famae suae ad patriam suam ire est cogendus, sed quilibet mechanicus tam advena quam indigena nulla in medio nostri publicae diffamationis macula offuscatus ad fraternitatem artificii sui assumi debet et admitti appreciatione debita infra scripta ab eo prius recepta ita tamen, quod cuilibet mechanico pauperi in emendo fraternitatem pro solutione pretii emptionis competens terminus debet assignari. Item quod universae emendae in fraternitatibus ratione excessuum receptae et recipiendae pro candelis et sepulturis pauperum ad honorem dei debeant extradari. Item quod universorum mechanicorum fraternitatem habentium filii et filiae ac viduae integram habeant fraternitatem, viri tamen carentes fraternitate talibus viduis coniuncti mediam emant fraternitatem. Iuvenes vero artes mechanicas in aliqua praedictarum quatuor civitatum discentes mediam habeant et mediam emant fraternitatem exceptis paucis ratione viduarum, filiarum et talium iuvenum artificia discentium specialiter infra aliter expressis. Insuper carnificum fraternitas pro decem florenis numeri Cibiniensis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et uno prandio debet largiri. Ispi vero carnifices civitati et ipsam ingredientibus universis mundas carnes et recentes in copia semper debent administrare, et quoties aliquis carnifex pecus furatum emerit, toties privatione unius floreni ac prohibitione a venditione carnium per quatuor hebdomadas puniatur. Quilibet etiam carnifex virum aut mulierem sub maccellis vituperans poena unius ortonis, sepulturam vero funeris negligens poena trium grossorum debet emendari. Magistri etiam carnificum quaslibet carnes rancidas et immundas sub maccellis inventas canibus proiiciant devorandas. Item pistorum fraternitas pro sex florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et uno prandio debet comparari, ipsique pistores sufficientes panes albos civitati et ingredientibus universis semper debent administrare. Quoties autem in panibus albis erit defectus, toties a quolibet pistore in ipso defectu culpam rationabilem habente florenus debet auferri. Quilibet etiam pistor pistans panem non album poena unius floreni et prohibitione pisturae per octo hebdomadas puniatur. Item cerdonum fraternitas pro octo florenis, quatuor libris cerae, quatuor urnis vini et uno prandio tribuatur. Nullus cerdo cutes in domo nec cutes absque cornibus emere audeat propter cutes furatorum pecorum evitandas. Nullus etiam mercator tam advena quam [S. 451] indigena cutes pecorales infra viginti quinque emere praesumat, nullus quoque cerdo in die fori ante finem primae missae aliquas cutes emat. Cerdo insuper alium vituperans poenae ortonis subiaceat, et corium insufficienter aut non bene laboratum venditioni expositum per magistros cerdonum totaliter auferatur. Item alborum pellipariorum fraternitas pro sex florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio debet tribui, et specialiter viri filias aut viduas eorum ducentes duas libras cerae, duas urnas vini et prandium pro fraternitate tribuant. Quilibet vero de illa fraternitate alium vituperans aut funerum sepulturam negligens libram cerae dabit pro emenda. Item sutorum fraternitas pro sex florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio vendatur. Item fabrorum fraternitas consimiliter pro sex florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio ematur. Nullus faber equum alicuius in angario retineat, nisi fiat ratione pretii sufferrationis pro tunc illa sola vice deserviti. Faber etiam sufferrando equum gumpho laedens equum laesum gratis curare teneatur, pabulum tamen possessor equi persolvat, et faber alteri maledicens cuilibet magistro praesenti undecim denarios pagabit, sepulturam vero funeris negligens undecim denarios amittet. Insuper acufices, caldarifices, currifices, cingulatores, gladiatores et seratores simul cum fabris unam teneant fraternitatem. Item pellificum fraternitas pro quatuor florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio largiatur, et specialiter iuvenis artificium discens fraternitatem pro uno floreno, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio comparabit. Et universaliter nullus mercator pelles aspriolorum infra centum, pelles agnorum infra quinquaginta, pelles vulpinas et mardurinas¹⁾ infra viginti quinque emere praesumat. Pellifices etiam de pellibus alienis nullum opus operentur, nisi possessor pellium opus illud pro se aut familia sua petat parari. Opus novum cum antiquo falsificatum per magistros pellificum totaliter recipiatur et pro ara sancti Michaelis archangeli tribuatur. Nullus etiam pellifex aliquas pecunias super pelles emendas de mercatoribus advenis recipere audeat, neque mercatoribus extraneis pelles aliquas intra provinciam septem sedium vendere praesumat. Pellifex alium vituperans dabit cuilibet magistro praesenti sex denarios pro emenda, ille vero pellifex, qui pellium constituitur speculator, dabit singulis annis pro ara sancti Michaelis archangeli duos florenos. Item cyrothecariorum fraternitas pro duobus florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio comparetur. Nullus eorum albas pelles ad vendendum debet parare nec plures quam pro opere suo indiget et requirit. Item cultellificum fraternitas pro quatuor florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio conferatur. Item renovatores vestium mantellarii dicti et consimiliter pilleatores eorum fraternitates pro tribus florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio tribuant. Item funifices pro uno floreno, quatuor libris cerae, duabus urnis vini et prandio eorum conferant fraternitatem, et specialiter aliquis viduam de illa fraternitate ducens unum florenum, duas libras cerae, duas urnas vini et prandium, et iuvenis illius artificii discipulus quatuor libras cerae et duas urnas vini pro eorum fraternitate dare teneantur. Item lanifices fraternitatem eorum pro quatuor florenis, duabus libris cerae, [S. 452] duabus urnis vini et prandio vendant. Quilibet lanista pannum falsum faciens privatione omnium bonorum suorum mobilium emendetur, qui vero stamina debitam longitudinem aut latitudinem non habentia pro iusto panno vendiderit, stamina talia et pannum talem totaliter amittat. Item textores, doliatores, lutifiguli, arcufices, sartores et peratores eorum fraternitates pro duobus florenis, duabus libris cerae, duabus urnis vini et prandio largiantur, et specialiter iuvenis artem discens textrinam pro textorum fraternitate tantum duas libras cerae et duas urnas vini donabit. Circulus per doliatorem dolio circumpositus solum tribus denariis debet appreciari, specialiter etiam lutifigulorum fraternitatem emens simul cum praedicto pretio unam candelam sacris elevationibus in missis congruentem ad sanctam crucem dare teneatur. Insuper pro universorum praemissorum roboratione ordinavimus, quod quaecumque fraternitas umquam aliqua statuta praescriptis statutis et ordinationibus aut alicui ipsorum repugnantia de novo conderet aut pro ipsa fraternitate ab aliquo plus quam supra scriptum est acceperit, aut alicui fraternitatem habere volenti ipsam fraternitatem indebite denegaverit, talis fraternitas solutione viginti marcarum fini argenti ponderis Cibiniensis debeat puniri, quarum marcarum decem domino nostro regi ad castrum supra dictum Lanzcron vocatum et aliae decem universitati provinciae nostrae debeant provenire. Unde quaelibet fraternitas ipsam fraternitatem eam petenti per dies octo protrahens, postea vero per consules civitatis, ut eundem ad fraternitatem recipiat, admonita adhuc ipsam fraternitatem per alios octo dies proximos eidem absque legitima causa denegans poenam praedictarum viginti marcarum fini argenti ipso facto se sciat incurrisse. In quorum perpetuam efficaciam et firmitatem praesentes literas appensione sigilli nostri provincialis duximus roborandas. Datum in Cibinio, dominica proxima ante festum beati Martini episcopi et confessoris, anno domini M^mo CCC^mo LXX^mo sexto.


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1 auf S. 449, 1 auf S. 451.^{^}
b) Im UB Abbildung des Siegels der Sieben Stühle an dieser Urkunde auf Tafel VII, Bild 27; unten als »Abb. ^{^}
[S. 449]
1) Dezember 25 bis Januar 1. ^{^}
[S. 451]
1) Vorlage: marderinas.^{^}

Abb.