Urkunde Nr. 1765 aus Band III

Seite im UB:

646-651 ^a)

Heute in:

Karlsburg (Weissenburg), Batthyaneum [Biblioteca Naţională a României, Filiala Biblioteca documentară Batthyaneum, Alba Iulia]

Druckvorlage:

nach Einschaltung (Insert)

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

1765

Konstanz 1415 nach Februar 18, beziehungsweise März 15 oder April 15 oder Mai 15 Gentilis, Bischof von Nicastro, schaltet die Urkunde des Papstes Johann XXIII. von 1415 Nr. »1764 ein und richtet an den siebenbürgischen Bischof und Genossen einen Erlass, betreffend den Zehnten von Kleinschelken, Marktscheiken, Arbegen, Frauendorf, Kleinkopisch, Wurmloch, Eibesdorf, Martinsdorf, Mortesdorf, Mardisch, Petersdorf und Haschagen.

Reverendo in Christo patri et domino, domino dei et apostolicae sedis gratia episcopo Transsiluanensi eiusque in spiritualibus et temporalibus vicario et officiali generali necnon in Schelka minori, in Schelka maiori, in Egerbyga, in villa Dominarum, in Kopss minori, in Wormlacz, in Isopis, in Martini, in Mortini, in Argyas, in villa Petri, in Haschadya villis parochialium ecclesiarum parochianis ac incolis et inhabitatoribus ac omnibus et singulis dictarum parochialium ecclesiarum decimarum debitoribus, solutoribus et detentoribus omnibusque aliis et singulis, quorum interest vel intererit quosque infra scriptum tangit negotium seu tangere poterit quomodolibet in futurum, cuiuscumque status, gradus, ordinis, vel conditionis aut praeeminentiae existant, quibuscumque nominibus censeantur Gentilis eadem gratia episcopus Neucastrensis executor unicus ad infra scripta a [S. 647] sede apostolica specialiter deputatus salutem in domino et praesentibus literis nostris immo verius apostolicis firmiter obedire. Literas sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Johannis divina providentia papae vicesimi tertii eius vera bulla plumbea cum cordula cannabea¹⁾ bullatas more Romanae curiae impendenti, sanas et integras, non vitiatas, non corruptas neque in aliqua sui parte suspectas sed omni prorsus vitio et suspicione carentes, nobis per venerabilem virum magistrum Hermannum Spaen in Romana curia et praefatorum rectorum dictarum parochialium ecclesiarum procuratorem coram notario publico et testibus infra scriptis scilicet praesentatas nos cum ea qua decuit reverentia noveritis recepisse. Quarum quidem literarum apostolicarum tenor sequitur et est talis. (Folgt die Urkunde des Papstes Johann XXIII. von 1415 Nr. »1764.) Post quarum quidem literarum apostolicarum praesentationem et receptionem sumus per praefatum magistrum Hermannum Spaen procuratorem praedictum nomine quo supra debita cum instantia requisiti, quatenus ad executionem dictarum literarum apostolicarum et contentorum in eisdem procedere dignaremur iuxta traditam seu directam a sede apostolica nobis formam. Nos igitur Gentilis episcopus et executor praefatus volentes mandatum apostolicum nobis in hac parte directum reverenter exequi, ut tenemur, quia ex dicto instrumento publico, de quo in dictis literis apostolicis fit mentio, coram nobis producto et recognito, depositiones |²⁾ testium praefatorum in se continente et ex ipsis depositionibus reperimus decimas praefatas ad rectores parochialium ecclesiarum praedictarum ex antiqua et approbata consuetudine et de iure hactenus spectasse et pertinere, quae omnia et singula supra dicta praedictas literas apostolicas et hunc nostrum processum ac omnia et singula in eis contenta vobis omnibus et singulis supra dictis insinuamus, intimamus, notificamus ac ad vestrarum et cuiuslibet vestrum notitiam deducimus et deduci volumus per praesentes, quocirca vos omnes et singulos supra dictos et praesertim quorum interest vel intererit quomodolibet in futurum communiter et divisim requirimus et monemus primo, secundo et tertio peremptorie vobisque nihilominus et vestrum cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub poenis infra scriptis districte praecipientes mandamus, quatenus singulis annis, diebus et temporibus praedictarum parochialium ecclesiarum singulis rectoribus modernis et futuris de³⁾ ipsarum parochialium ecclesiarum decimis cum omnibus iuribus et pertinentiis dictis rectoribus et non episcopo Transsiluanensi moderno et futuro integraliter respondeatis ipsasque eisdem persolvatis et quilibet vestrum respondeat et persolvat cum effectu. Monemus praeterea vos omnes et singulos et alios quoscumque tam ecclesiasticos quam saeculares cuiuscumque status, gradus, ordinis et conditionis vobis et ipsis sub poenis infra scriptis inhibendo, ne dictarum ecclesiarum parochialium rectoribus modernis et futuris, quominus ipsi et eorum quilibet dictas decimas cum omnibus iuribus et pertinentiis suis percipere ipsisque libere et pacifice frui valeant et gaudere, et quominus praesentes nostri immo verius apostolici [S. 648] processus executioni demandantur, omnia et singula in eis contenta suum debitum sortiantur effectum, irapedimentum¹⁾ aliquod praestetis seu neque impedientibus detis, si dent, consilium, auxilium vel favorem publice vel occulte, directe vel indirecte. Alioquin in²⁾ impedientem³⁾ et impedientes⁴⁾ dictos rectores aut eorum alicui⁵⁾ super praemissis in aliquo dantes consilium vel auxilium vel favorem et singulariter in singulos contradictores in hac parte et rebelles excommunicationis sententiam, in capitulum vero seu conventum, si quod vel si quis in his fuerit delinquens, suspensionis a divinis, ac in ipsos⁶⁾ delinquentes⁶⁾ necnon in praetactas parochiales ecclesias, imiversitates parochianorum eorundem si²⁾ in praemissis vel infra scriptis fuerint delinquentes, necnon singulariter in singulos contradictores in hac parte et rebelles excommunicationis sententiam sex dierum canonica monitione praemissa ferimus in his scriptis et ipsam promulgamus. Vobis vero domino episcopo Transsiluanensi, cui ob reverentiam vestrae pontificalis dignitatis de facto volumus in hac parte,⁷⁾ si contra praemissa vel aliquod praemissorum feceritis per vos vel submissam personam, ex nunc, prout ex tunc dicta sex dierum canonica monitione praemissa ingressum ecclesiae interdicimus in his scriptis. Si vero huiusmodi interdictum per alios sex dies, dictos sex dies proxime dictos, duodecim dies immediate sequentes animo, quod absit, si sustinueritis indurato ex nunc prout ex tunc, ex tunc prout ex nunc dicta canonica monitione praemissa,, vos in his scriptis excommunicationis sententia innodamus. | ⁸⁾ Ceterum cum ad executionem ulteriorem huiusmodi mandati apostolici faciendam nequeamus quoad prius diversis aliis negotiis praepediti personaliter interesse, ideo universis et singulis dominis abbatibus,⁹⁾ prioribus, praepositis, dominis archidiaconis, cantoribus, scholasticis, thesaurariis¹⁰⁾ et canonicis tam cathedralium quam collegiatarum parochialiumque, conventualium, regularium vel saecularium rectoribus ecclesiarum ceterisque presbyteris, vicariis, capellanis curatis et non curatis clericis, notariis et tabellionibus publicis per civitates ac diocesim Transsiluanensem ac alias ubilibet constitutis et eorum cuilibet in solidum super ulteriori huiusmodi mandati apostolici executione nostras in hac parte committimus vices, donec eas ad nos duxerimus revocandas, quos etiam et eorum quemlibet tenore praesentium requirimus et monemus primo, secundo et tertio peremptorie vobisque nihilominus et vestrum cuilibet in virtute sanctae obedientiae et sub excommunicationis poena, quam in ipsos et eorum quemlibet, nisi huiusmodi [S. 649] nostris immo verius apostolicis monitionibus et mandatis paruerint¹⁾ cum effectu, ex nunc prout ex tunc trium dierum canonica monitione praemissa ferimus in his scriptis, districte mandamus, quatenus visis praesentibus, dum et prout super hac vigore praesentium fuerint requisiti seu aliquis vestrum fuerit requisitus, ita tamen quod in his exequendis alter vestrum alterum non exspectet nec unus pro alio se excuset, ad vos omnes et singulos supra dictos et praesertim ad vos reverendum in Christo patrem dominum Stephanum modernum et alium quemque pro tempore existentem Transsiluanensem episcopum vestrosque vicarios et officiales necnon ad capitulum et capitularem locum²⁾ dictae ecclesiae Transsilnanensis ac etiam ad cathedralem Transsiluanensem necnon ad praenominatas parochiales ecclesias et ad quoscumque earundem parochialium ecclesiarum parochianos et praesertim ad illos, qui praetactas dictarum parochialium ecclesiarum decimas solvere debent ac tenentur, aliasque personas et loca, de quibus ubi et quando et quoties visum fuerit expedire, personaliter accedant³⁾ et quivis eorum accedat dictasque literas apostolicas et hunc nostrum immo verius apostolicum processum ac in eis contenta vobis omnibus et singulis supra dictis intiment, legant et publicent ac fideliter publicare et insinuare procurent, ipsumque dominum Stephanum et quemlibet Transsiluanensem episcopum pro tempore existentem eiusque in spiritualibus et temporalibus vicarios et officiales ac etiam quoslibet decimarum dictarum parochialium ecclesiarum debitores ex parte nostra immo verius auctoritate apostolica ad paritionem⁴⁾ huiusmodi nostrorum⁵⁾ immo verius apostolicorum processuum⁴⁾ moneant et requirant, ubi, quando et quoties super hoc vigore praesentium requisiti aut aliquis eorum fuerit requisitus, et nihilominus huiusmodi nostrum immo verius apostolicum mandatum fideliter et plenarie exequantur iuxta dictarum literarum apostolicarum et praesentis processus formam et tenorem. Damus tamen dictis nostris subdelegatis et eorum cuilibet plenam licentiam et liberam potestatem vos dominum Stephanum et alium pro tempore existentem episcopum Transsiluanensem ⁶⁾ ceterosque contradictores in hac parte et rebelles ac ipsorum quemlibet dictis terminis et canonicis monitionibus praemissas potestates, poenas, sententias et censuras propter huiusmodi rebellionem incidisse declarandi et ad hoc si opus fuerit citandi necnon ut tales denunciandi et evitandi ac denunciari et evitari⁷⁾ mandandi omniaque et singula faciendi et exercendi, quae nosmet si personaliter facere possemus et deberemus, ita tamen quod iidem subdelegati nihil in praeiudicium dictorum dominorum praenominatorum parochialium ecclesiarum rectorum seu alicuius eorundem attentare nec circa dictas sententias per nos latas absolvendo vel [S. 650] suspendendo aliquid immutare possint.¹⁾ In ceteris vero, quae eisdem rectoribus in aliquo nocere possint vel obesse dictis nostris subdelegatis potestatem omnimodam denegamus. Et si contingat nos in huiusmodi executionis negotio ulterius in aliquo procedere, quo nobis potestatem plenariam reservamus, non intendimus propter hoc commissionem nostram huiusmodi in aliquo revocare, nisi de revocatione huiusmodi in nostris literis specialiter fecerimus mentionem. Per processum autem nostrum huiusmodi nolumus nec intendimus nostris in aliquo praeiudicare collegis, quominus ipsi vel eorum alter in huiusmodi executionis negotium procedere possit, prout ipsis sive eorum alteri videbitur expedire. Insuper vero nolumus praesentem nostrum immo verius apostolicum processum per vos vel quemcumque alium contradictorem dictarum parochialium ecclesiarum rectorum voluntate²⁾ quomodolibet detineri, contrarium vero facientes praetactis nostris sententiis, prout in scriptis latae sunt, ipso facto volumus subiacere. Mandamus tamen copiam vobis fieri de praemissis, si eam petieritis et habere volueritis, petentium quidem sumptibus et expensis, absolutionem omnium vero et singulorum praemissorum, qui praefatas nostras sententias seu earum aliquam³⁾ incurrerit quoquomodo, nobis vel superiori nostro tantummodo reservamus. In quorum omnium et singulorum fidem et testimonium praemissorum praesentes⁴⁾ literas sive praesens publicum instrumentum huiusmodi processum in se continens⁵⁾ sive continentes exinde fieri et per notarium publicum infra scriptum subscribi et publicari mandavimus nostrique sigilli fecimus appensione communiri. Datum Constanciae in monasterio in conventu fratrum praedicatorum, sub anno nativitatis domini millesimo quadringentesimo quinto decimo, indictione octava, die quinta decima mensis Februarii, pontificatus praefati domini nostri domini Johannis papae vicesimi tertii anno quinto. Praesentibus ibidem honorabilibus et discretis viris magistro Anthonio de Sicilia legum doctore, de Raphaële de Bossis literarum apostolicarum scriptoribus testibus ad praemissa vocatis specialiter et rogatis.⁶⁾

(Folgen die auf das Notarzeichen des Notars Mathias Clementis bezüglichen Bemerkungen des Notars Lukas Duerner von 1504.) Et ego Mathias Clementis de Alba ecclesia clericus Olomucensis diocesis publicus imperiali auctoritate notarius quia praedictarum literarum apostolicarum praesentationi, exhibitioni, receptioni, restitutioni, monitioni, inhibitioni, sententiarum fulminationi, subdelegationi et decreto aliisque omnibus et singulis, dum sic ut praemittitur per praefatum dominum episcopum fierent et agerentur, una cum praenominatis testibus praesens interfui ac ea sic fieri vidi et audivi, ideo hoc praesens publicum instrumentum huiusmodi processum in se continens⁷⁾ sive continens⁷⁾ per alium fidelem fideliter conscriptum superinde confeci, [S. 651] publicavi et in hauc publicam formam redegi signo et nomine meis solitis et consuetis consignavi sigillique praelibati domini episcopi appensione communivi rogatus et requisitus in fidem et testimonium omnium et singulorum praemissorum.


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1-3 auf S. 647, 1-10 auf S. 648, 1-7 auf S. 649, 1-7 auf S. 650.^{^}
[S. 647]
1) Vorlage: canapea.^{^}
2) Blatt 2.^{^}
3) Vorlage: et.^{^}
[S. 648]
1) Vorlage: impedimentis.^{^}
2) Fehlt in der Vorlage.^{^}
3) Vorlage: impedienti.^{^}
4) Vorlage: impedientibus.^{^}
5) Vorlage: aliquem.^{^}
6) Vorlage: ipsorum delinquentium. [2x]^{^}
7) Satzbau fehlerhaft.^{^}
8) Blatt 2'.^{^}
9) Vorlage: abbatis.^{^}
10) Vorlage: thezaurariis.^{^}
[S. 649]
1) Vorlage: pueuerit [Abkürzungsstrich über Wortende], p mit horizontal durchstrichener Unterlänge.^{^}
2) Vorlage: legem, auf dem Rand vom gleichen Schreiber: locum.^{^}
3) Vorlage: accedent.^{^}
4) So Vorlage. -- Scilicet: ad paritionem erga processus. [2x]^{^}
5) Vorlage: nostrarum.^{^}
6) Blatt 3.^{^}
7) Vorlage: evitandi.^{^}
[S. 650]
1) Fehlt in der Vorlage.^{^}
2) Vorlage: voluntatem.^{^}
3) Vorlage: aliquem.^{^}
4) Vorlage: pns [Abkürzungsstrich über Wortende].^{^}
5) Vorlage: continentem.^{^}
6) Blatt 3'.^{^}
7) Vorlage: continen [Abkürzungsstrich über Wortende]. [2x]^{^}