Urkunde Nr. 53 aus Band I

Seite im UB:

44-46

Heute in:

Vatikanstadt, Vatikanisches Archiv [Archivum Secretum Apostolicum Vaticanum, Archivio Segreto Vaticano]

Heutige Signatur:

Reg. Vat. (Registra Vaticana) Nr. 13, fol. 116 recto - 117 recto, Eintrag Nr. 219.

Druckvorlage:

nach (zeitgenössischem) Registereintrag

Abdruck als:

Volltext

Sprache:

Latein

---

53

Rom im Lateran [1226] Februar 17 Papst Honorius III. ermahnt König Andreas II., den deutschen Orden in sein Reich zurückzurufen und in seinen früheren Besitz im Burzenland einzusetzen.

Honorius episcopus . . . . carissimo in Christo filio . .¹⁾ illustri regi Ungariae salutem. . . . . . Sicut serenitati tuae iam multoties literis nostris insinuasse recolimus, inspectis privilegiis tuis liquido continentibus, te terram Boze ac ultra montes nivium dilectis filiis fratribus domus hospitalis sanctae Mariae Theutonicorum regia liberalitate donasse, terram ipsam ad precum tuarum instantiam sub apostolicae sedis protectione suscepimus eamque libertate donavimus speciali, statuendo eam nulli nisi Romano pontifici subiacere, quatenus eadem per hoc colonis citius impleretur, et tuae piae largitionis meritum eo ultius surgeret, quo pium munificentiae tuae donum terrae sanctae, cuius obsequiis dicti fratres se totaliter devoverunt, uberius proveniret. Deinde post multas vexationes et molestias, quas super dicta terra dicebaris ipsis fratribus irrogasse, super quibus tibi multoties direximus scripta nostra, te demum nostris auribus intimante, quod ipsi fratres fines possessionum a te sibi concessarum egressi, quasdam ex tuis possessionibus occuparant, cum per literas nostras mandassemus eisdem, ut ipsas possessiones tuae celsitudini restituerent, et ab occupatione aliorum bonorum tuorum de cetero abstinerent, tu, quod intelleximus, de possessionibus illis, quas dicebantur extra concessarum sibi terminos occupasse, nitens retorquere ad illas, quas eis pia liberalitate donasti, et quae, ut diximus, eis ad preces tuas sunt auctoritate apostolica confirmatae, praecepisti eisdem, ut terram ipsam a te, prout iam diximus, sibi donatam intuitu pietatis et a sede apostolica coníirmatam, tibi continuo resignarent, eis nisi tuae iussioni parerent gravia comminando. Hiis itaque ad audientiam nostram ipsorum fratrum insinuatione perlatis, nos honori et saluti tuae ac iuri dictorum fratrum volentes, prout ad nostrum spectat officium, providere, circumspectionem tuam per literas nostras monere ac hortari studuimus diligenter, ut prudenter attendens, quod nihil in tuto reponitur, nisi quod pia liberalitate donatur, ac praefatas literas nostras secundum sanum intellectum superius expressum accipiens, dictos fratres non molestares ulterius super terra sibi a te pia liberalitate donata, sed eam pacifice sibi demitteres secundum limites in privilegio tuae donationis expressos, ac restituto eis quodam castro, quo spoliasse dicebaris eosdem, satisfaceres eis ac satisfieri faceres de damnis aliis et iniuriis per te ac tuos hactenus irrogatis. Ipsis [S. 45] etiam fratribus per nostras dedimus literas in mandatis, ut tibi restituerent universa, quae invenirentur extra praefatos limites occupasse, ac ne huiusmodi contentio posset amplius invalescere, . . de Linewelt, et . . de Egris, et . . de Querch abbatibus dedimus in mandatis, ut ad loca ipsa personaliter accedentes, diligenter inspicerent limites antedictos, et si viderent ipsos fratres aliqua extra eosdem terminos seu limites occupasse, ipsis auctoritate nostra iniungerent, ut ea tibi restituerent sine mora; quicquid super hiis invenirent et facerent, nobis fideliter relaturi. Tuaeque scripsimus celsitudini, ut permitteres ipsos abbates libere investigare praedicta, et si tibi expedire videres, nuncios tuos mitteres cum eisdem, investigationis huiusmodi seriem inspecturos. Videat igitur regia circumspectio, utrum pendente investigatione ac relatione huiusmodi debuerit aliquid a te vel ab ipsis fratribus innovari. Certe de nobis interim denuo intimante, quod ipsi fratres tuae liberalitatis gratia non contenti, multa de tuis temere occuparant, et tibi ea repetenti responderant, quod in pugna propter hoc potius mori vellent, quam restituere illa tibi, nos moti graviter contra praesumptionem huiusmodi, ad venerabiles fratres nostros . .¹⁾ Waradiensem et . .²⁾ Geuriensem episcopos asperas valde direximus literas contra eos, asperas inquam quantum ad exaggerationem culpae, quae fratribus imponebatur eisdem, non quantum ad mandati formam, quae rationabilis est et iusta, ita ut sicut nec per alias, quas ut supra diximus, nisus es ad sensum alium retorquere, ita nec per illas sane intellectas materiam habeas fatigandi fratres ipsos super terris sibi, immo verius deo a tua liberalitate donatis, sed recuperandi dumtaxat, si quas forte extra saepe dictos terminos temere invaserint. Sine causa vero contra fratres nos commovisti praedictos, et sine causa nostras ad praefatos episcopos literas impetrasti, cum prius ipsos non solum terris, quas illos extra saepe dictos terminos occupasse dicebas, verum etiam hiis, quas eis donaveras, pendente praedictorum relatione abbatum, pro tuae voluntatis arbitrio spoliasses, sicut nobis eorum conquestio postmodum patefecit, et ex eo collegimus, quod praeceptor domorum ipsius hospitalis, quae in terra supra dicta consistunt, secundo vel tertio die, quo nuncius tuus a nobis licentiam ad te redeundi receperat, ad nostram venit praesentiam, spoliatus terra, prout dicebat, eadem et ab ea cum fratribus suis violenter eiectus. Sicut ergo tuam alias paterno effectu monuimus providentiam, ita nunc monemus et hortamur attentius, ac obsecramus in domino Jesu Christo, quatenus spretis suggestionibus malignorum, qui videntes praefatam terram per immensum dictorum fratrum studium profecisse, ad eius cupidinem venenosis suasionibus te accedunt, fratres ipsos in regnum tuum non differas revocare, ac eis restituens et restitui faciens integre omnia bona sua, dictamque terram pacifice ipsis et quiete dimittens, secundum limites in ipsis tuis privilegiis designatos, sic eis satisfacias de damnis et iniuriis irrogatis, quod deum, cuius offensam ex hoc procul dubio nosceris incurrisse, digna possis satisfactione placare, ac ei acceptum reddere munus tuum, a quo habes non solum omnia bona tua, sed etiam temet ipsum, sciens quod nisi [S. 46] hac vice nos exaudire curaveris, non est nostri propositi ulterius verba perdere super negotio huiusmodi te monendo, sed prout ratio postulaverit, assistere in iustitia sua fratribus saepe dictis, cum tantam eorum iniuriam et detrimentum subsidii terrae sanctae dissimulare amplius nequeamus. Non autem moleste ferat tua sublimitas, quod düectus filius frater Hermannus magister domus predictae ad tuam praesentiam non accessit, quoniam quidem id facere voluit, sed propter quaedam negotia ecclesiae ac imperii, ad quae tractanda industriam et sollicitudinem eius esse videmus necessariam, ipsum duximus retinendum, serenitatem tuam attente rogantes, ut eius absentiam apud celsitudinem tuam suppleant preces nostrae. Datum Laterani, XIII. Kalendas Martii, anno decimo.


a) Die Fußnoten wurden in diesem Band des UB jeweils seitenweise gezählt. Auf die vorliegende Urkunde entfallen: 1 auf S. 44, 1-2 auf S. 45.^{^} <fne>b) Der Abdruck von Zimmermann weist die einzelnen Übernahmen aus den Vorurkunden nach.</fne>
[S. 44] <fnzt>1) Andreas II. </fnzt>
[S. 45] <fnzt>1) Alexander.</fnzt> <fnzt>2) Gregor.</fnzt>